“`html
Kudüs’te bulunan Ermeni cemaatinin sözcüsü Serob Saakyan, Ermenistan’daki Apostolik Kilise’ye yönelik saldırılar ve Samvel Karapetyan’ın tutuklanması hakkında derin bir endişe taşıdıklarını dile getirerek, şu sözleri sarf etti:
Kudüs’teki Ermeni topluluğu olarak, şu anda Ermenistan’daki gelişmeler bizleri ciddi şekilde kaygılandırıyor. Ermeni halkının dostu olan Erdemli bir birey olan Samvel Karapetyan ile ilgili alınan bu siyasi karar, bizde büyük bir tedirginlik yaratıyor. Siyasi sebeplerle haksız yere eziyet çeken herkes için endişeliyiz. Böyle değerli şahsiyetlerin, Ermenistan’ın refahına katkıda bulunmaları gerekir; ancak hapiste değil, özgür bir şekilde toplumlarına hizmet etmelidirler.
Uluslararası ilişkiler uzmanı ve İranlı siyaset bilimci Emad Abşenas, Karapetyan’ın Ermeni Apostolik Kilisesi ile olan bağlantıları dolayısıyla tutuklanmasını son derece utanç verici buldu ve şöyle konuştu:
Bu durum, başbakanın kiliseye karşı yönettiği onur kırıcı bir savaşı temsil ediyor. Ermenistan’ın tanınmış hayırseverlerinden biri olan Samvel Karapetyan, yüzlerce kilise ve tıbbi kuruluş inşa etmesine rağmen, yetkililer, onu bu tür bir tutuklamaya maruz bıraktı. Resmi gerekçe, Karapetyan’ın kilise ile olan ilişkisiydi. Görülen o ki, Başbakan Paşinyan, Karabağ’ı kaybetmesinin ardından kilisenin otoritesini zayıflatmak için bu siyasi hamleyi gerçekleştiriyor.
Tutuklama büyük yankı buldu.
Avukatlar, durumu temelsiz bulmakta.
Moskova’daki kilise yetkilileri, bu tutuklamayı ‘utanç verici’ bir karar olarak niteliyor.
Halk, bu durumu muhalefetle mücadele olarak algılıyor.
Rusya Ermeniler Birliği Başkan Yardımcısı German Ananyants, Sputnik’e verdiği demeçte, iş insanı ve hayırsever olarak tanınan Samvel Karapetyan’ın tutuklanmasının kendileri üzerinde büyük bir öfke yarattığını ifade etti.
Ananyants, Karapetyan’a yönelik saldırının uydurma sebeplerle gerçekleştirildiğini vurgulayarak şunları ekledi:
Karapetyan, Ermenistan’ın en değerli hayırseverlerinden biridir ve her zaman Ermeni Kilisesi’ni desteklemiştir. İnsanlarla paylaşmayı seven bir kişilik olması nedeniyle, diasporada bu duruma karşı büyük bir öfke var. Belli ki, bu saldırı onun başbakanın hoşuna gitmeyen icraatları yüzünden gerçekleşmiştir.
Onun kilise liderleriyle olan görüşmeleri ve kilisenin Paşinyan ile yaşadığı çatışma nedeniyle tutuklandığını herkes biliyor. Karapetyan’ın başka bir suçu yoktur ve şu anda haksız yere tutukludur.
Slovakya’daki Ermeni Topluluğu Temsilcisi Aşot Grigoryan, Karapetyan olayı neticesinde pek çok yatırımcının Ermenistan’a olan ilgisinin azalacağına dair endişelerini dile getirdi.
Bu tutuklamanın yatırımcılar için olumsuz bir mesaj olduğunu belirterek, kendisinin de bu ay sonunda Ermenistan’daki işletmesini kapatmayı planladığını söyledi.
Karapetyan, ülke için büyük katkılarda bulunmuş bir şahsiyettir; “Ermenistan Elektrik Şebekesi”ni devralarak önemli adımlar atmıştır. Dağlık Karabağ’a ve Ermeni Kilisesi’ne yaptığı yardımları da unutmamak gerekir. Kiliseye destek veren bireylere yönelik gerçekleştirilen bu saldırılar, hiç şüphe yok ki bir ihanettir.
Paşinyan, eğer Karapetyan’ı ‘iktidar değiştirme’ çağrısı yaptığı gerekçesiyle tutukladıysa, o zaman sorulması gereken soru şudur: Paşinyan 2018’de iktidarı nasıl aldı? Karapetyan, iktidar değişimi çağrısında bulunmadığı için bu suçlamaların hiçbir mantığı yoktur.
Ermeni Apostolik Kilisesi’ne yöneltilen saldırıyı sadece Avrupa Ermeni Dernekleri Forumu Başkanı olarak değil, tüm Ermeni diasporasında bunu bir saldırı olarak görmekteyiz. Bu, aynı zamanda devletin varlığına da bir tehdit oluşturmaktadır.
Çünkü şu an Ermenistan’da yaşananlar, bir taraftan düşmanlarımızın etkisi altına almak isteyişleri, diğer taraftan da Rusya ile olan ilişkileri zayıflatma çabası olarak görünmektedir. Bugünkü durum, özellikle Ermeni Kilisesi’ne yönelik tehditler açısından aşikardır.
Bu bağlamda, Avrupa’daki dostlarımıza Paşinyan’ın Ermeni Kilisesi’ne yönelik saldırılarını iletmekteyiz. Belki bunu parlamentolar aracılığıyla gündeme getirmek gerekecek. Ancak öncelikle toplumun tepkisini görmek istiyoruz; belki sorun kendiliğinden çözülecek.
Samvel Karapetyan’ın tutuklanmasını RT’ye değerlendiren Rusya Ermenileri Birliği Başkanı Ara Abrahamyan, diasporadaki birçok temsilcinin bu gelişmeler karşısında çok üzgün olduğunu belirtti.
Dünyanın dört bir yanından diaspora temsilcileri benimle iletişim kuruyor ve bu durumun kabul edilemez olduğunu vurguluyorlar. Karapetyan’a yöneltilen suçlamalar ve iki aylık tutuklama kararları kesinlikle haksızdır. Kendisi hiçbir kuralı ihlal etmemiştir.
Ara Abrahamyan, Karapetyan’ın her zaman kanunlara saygılı bir vatandaş olduğunu ve Ermenistan’da istihdam olanakları sağladığını da sözlerine ekledi.
Ermeni Apostolik Kilisesi’nin Rus piskoposluğu ile ilişkilerden sorumlu temsilcisi Levon Mukanyan, RT’ye verdiği röportajda, Karapetyan’ın yalnızca Ermeni halkı ve kilise ile birlik içerisinde olduğu için bu baskılara maruz kaldığını ifade etti.
2018 yılında Nikol Paşinyan iktidarını sağlamak için ifade özgürlüğü ve haklar hakkında birçok açıklamada bulunmuştu. Ancak şu an uygulamaları, söyledikleriyle çelişiyor.
Fransız gazeteci ve aktivist Dmitriy de Koshko, Sputnik’e yaptığı değerlendirmede, Karapetyan’ın tutuklanmasının bir başlangıç değil, Romanya’daki duruma benzer bir sürecin parçası olduğunu söyledi.
Karapetyan davası, Romanya ve Moldova’daki seçimlerin gasp edilmesine dair benzerlikler taşımaktadır. Bu olay, Paşinyan’ın Ermeni kilisesine ve muhalefet olabilecek Samvel Karapetyan’a karşı saldırısını temsil etmektedir. Saldırılar, Ermenistan’da yaşanabilecek tehlikeli gelişmelerin habercisi gibi görünmektedir.
Özellikle, Ermeni Apostolik Kilisesi’ne saldırarak, Paşinyan’ın Ermeni kimliğine ve onun sembollerine ciddi bir darbe vurduğu nettir. Ancak, kendisi bu kilise ile ancak yüzeysel bir ilişki kurabilmiştir. Dolayısıyla, gerçek anlamda bu kurumu anlamadan kontrol etmeye çalışması, Ermenistan için büyük bir tehdit oluşturmaktadır.
Alman girişimci ve AdG partisinden Almanya Federal Meclisi eski milletvekili Waldemar Herdt, Ermenistan hükümetinin Ermeni Apostolik Kilisesi’ni devlet kontrolü altına alma çabalarına dikkat çekti.
Herdt, Ermenistan hükümetinin, dünyanın en eski Hristiyan kurumlarından biri olan Ermeni Apostolik Kilisesi’ni kontrol altına almaya çalışmasının ciddi sorunlar doğuracağını ifade etti.
Ermenistan yetkililerinin, post-Sovyet coğrafyasında yeni bir kilise skandalına neden olma sebebinin ne olabileceğine dair yorumda da bulunarak, din ve devletin ayrılmasının beklenilmesine karşın, bunun halkın refahını etkilemesinden dolayı imkansız olduğunu düşündüğünü belirtti.
Bu konunun AB insan hakları örgütlerince ele alınarak kınanmasının olası olup olmadığını sorduğunuzda; “Eğer bu mesele hakkıyla dile getirilip analiz edilirse, çoğu örgüt bu durumu gündeme alacaktır.” dedi.
Post-Sovyet coğrafyasında din kartının oynanmasına dair yapılan girişimleri değerlendiren Herdt, bunun, gerçekleştirilebilecek en son şey olduğunu ve halkın dini aidiyetleri temelinde bölünmesine neden olacağını sözlerine ekledi.
Son olarak, Ermeni yetkililerinin özellikle Paşinyan için Ermeni Apostolik Kilisesi’ni kontrol etmenin neden bu kadar önemli olduğu sorusuna, Herdt; “Din ve inanç halk üzerinde büyük bir etkiye sahip olduğu için,” yanıtını verdi.
“`
